Altijd recht op partnerpensioen pensioen?

Je (gewezen) partner neemt deel aan een pensioenregeling en komt te overlijden. Dan heb je toch recht op partnerpensioen? Of toch niet (altijd)?

Wat zijn de aandachtspunten?

Het partnerpensioen is een geldelijke uitkering voor de (ex-) partner van de (gewezen) werknemer.

De omschrijving van het begrip partner en partnerpensioen staan o.a. in de Pensioenwet en de Wet op de Loonbelasting.

Ga na of het recht op partnerpensioen bestaat. Of de regeling geldt en onder welke voorwaarden, staat omschreven in de pensioenregeling, ook wel pensioenbrief of pensioenreglement genoemd.

Om in aanmerking te komen voor een partnerpensioen zal de pensioenuitvoerder zich houden aan zijn eigen pensioenregeling welke uiteraard dient aan te sluiten op de geldende wetgeving.

Van belang is ook om inzicht te krijgen hoe het partnerpensioen vorm heeft gekregen. Vrijwel alle pensioenuitvoerders verzekeren tegenwoordig het partnerpensioen op risicobasis. Dit betekent dat er geen partnerpensioen wordt opgebouwd. Bij echtscheiding danwel einde dienstverband kan het dan misgaan. Ga na of er een dekking is voor een partnerpensioen. Is een deel van het ouderdomspensioen omgezet in partnerpensioen?

Bent u eerder gescheiden, dan kan het zijn dat een deel van het partnerpensioen is afgesplitst voor uw ex-partner (het zogenaamde bijzonder partnerpensioen). Dit betekent voor de nieuwe partner een lager partnerpensioen.

Wat zijn de aandachtspunten bij de toekenning van een partnerpensioen:

1. Op de eerste plaats wordt gekeken naar het begrip ‘partner’. Denk aan (gewezen) gehuwde of geregistreerde partner, maar ook de (gewezen) samenwonende partner. Hoe is het partnerbegrip omschreven in de regeling? Let op: bij sommige pensioenuitvoerders worden ongehuwd samenwonenden uitgesloten van het partnerpensioen. Dit kan omdat de pensioenregeling een onderdeel vormt van de arbeidsvoorwaarden en deze kunnen per werkgever of sector verschillen.
2. Partnerrelatie: is deze gebaseerd op een huwelijk of een geregistreerd partnerschap zoals beschreven in het Burgerlijk Wetboek of een gezamenlijke huishouding (de voorwaarden die hiervoor gelden staan in de pensioenregeling en kunnen per pensioenuitvoerder verschillen). Vaak wordt een notarieel samenlevingsovereenkomst gevraagd (dit ook vóór overlijden afgeven aan pensioenuitvoerder) en een gezamenlijke inschrijving op één adres in de gemeentelijke basisadministratie,
3. (Mogelijke) nadere eis pensioenregeling: de partnerrelatie moet begonnen zijn vóór de pensioenleeftijd van de deelnemer.
4. (Mogelijke) nadere eis pensioenregeling: de deelnemer mag niet overleden zijn binnen één jaar na het begin van de relatie (terwijl dit overlijden op basis van de gezondheid van de deelnemer te verwachten was).

In de praktijk kunnen deze bepalingen pijnlijk uitpakken.

Denk aan het voorbeeld dat man en vrouw al 33 jaar partners zijn, maar nog niet hebben samengewoond. Ze gaan alsnog een geregistreerd partnerschap aan en de man overlijdt binnen het jaar. Samen hebben zij 3 kinderen grootgebracht. Moet in dit geval een partnerpensioen worden toegekend?

Soms wordt een ‘hardheidsclausule’ toegepast. Met behulp van deze clausule is het mogelijk een bepaling uit het pensioenregeling niet toe te passen of ervan af te wijken als toepassing hiervan, gelet op doel en strekking, leidt tot grote onbillijkheid. Soms kan de Ombudsman Pensioenen ook voor de nabestaanden in de bres springen.

Aanbevelingen:

• Verdiep je eens in de pensioenregeling. Dit is voor jezelf en jouw nabestaanden van belang. Je moet letten op eisen die aan de partner en een relatie gesteld worden om in aanmerking te kunnen komen voor een partnerpensioen. Als je weet hoe het zit, kun je zelf maatregelen nemen, mocht dat noodzakelijk zijn. Zo kun je bijvoorbeeld in privé een overlijdensrisicoverzekering sluiten om jouw nabestaanden verzorgd achter te laten;
• Bij sommige pensioenuitvoerders worden ongehuwd samenwonenden uitgesloten voor het partnerpensioen. Dit komt omdat pensioenregelingen onderdeel vormen van de arbeidsvoorwaarden en deze kunnen per werkgever of sector verschillen. Check dit om verrassingen te voorkomen.
• Is het partnerpensioen verzekerd op risicobasis? En wat betekent dit concreet voor mijn situatie? Is er nog een uitkering als ik kom te overlijden?
• Ben je gescheiden en heb je een nieuwe partner? Ga eens na waar deze nieuwe partner recht op heeft (immers het kan zijn dat een deel van het partnerpensioen is afgesplitst voor uw ex-partner);
• Ga na of de samenwonende partner expliciet aangemeld dient te worden bij de pensioenuitvoerder. Informeer tevens of het nodig is om deze aanmelding in de toekomst te herhalen (sommige regelingen vragen iedere vijf jaar een herhaalde aanmelding);
• Ga je met pensioen en overweeg je jouw relatie een vastere vorm te geven? Doe dit vóór de pensioengerechtigde leeftijd en meld jouw partner aan. Na de pensioengerechtigde leeftijd kan dit niet meer en komt jouw partner niet meer in aanmerking voor een partnerpensioen.

Wil je meer inzicht en heb je vragen over jouw specifieke situatie of wens je een begeleiding in verband met een klacht bij jouw pensioenuitvoerder of met het voeren van een procedure bij de Ombudsman Pensioenen, dan help ik je graag.

Bel voor een afspraak 06-42159310, mr. Francis van Hout.